Бүгін, 8 сәуірде Астанада Түркі мемлекеттері ұйымына қатысушы елдердің денсаулық сақтау министрлерінің бесінші мерейтойлық кездесуі өтті. Іс-шараға Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова, Әзербайжан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Теймур Мұсаев, Қырғыз Республикасының Денсаулық сақтау министрі Эркин Чечейбаев, Түркия Республикасының Денсаулық сақтау министрі Кемаль Мемишоглу, Өзбекстан Республикасының Денсаулық сақтау министрі Асилбек Худаяров, ОТГ Бас хатшысы Кубанычбек Өміралиев қатысты.
Сондай-ақ байқаушы елдердің өкілдері – Венгрия ішкі істер мемлекеттік хатшысының орынбасары Юдит Бидло, Түрікменстан Денсаулық сақтау және медицина өнеркәсібі министрлігі инфекциялық аурулар орталықтары дирекциясының Бас директоры Аннамырат Режепов, ТМҰ инвестициялық қорының төрағасы Бағдат Әміреев қатысты.
Қазақстанның денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың атынан кездесуге қатысушыларға құттықтау сөз сөйлеп, түркі әлемінің бірлігі мен денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастықты нығайтудың маңыздылығын атап өтті.
ТМҰ Бас хатшысы Кубанычбек Өміралиев 2023 жылы қабылданған іс-қимыл жоспарын іске асыруда қол жеткізілген прогресті, сондай-ақ бірлескен жобаларды ілгерілетуде ДДҰ Еуропалық өңірлік бюросының маңызды рөлін атап өтті.
Ақмарал Әлназарова цифрландыру саласындағы прогреске, денсаулық сақтаудың бастапқы буынын дамытуға баса назар аударып, МСАК деңгейінде үздік практикаларды енгізудің қазақстандық тәжірибесі туралы айтып берді.
«Созылмалы аурулардың профилактикасын жақсарту және олардың асқынуларының алдын алу үшін біз мейіргерлік қызметті айтарлықтай кеңейтеміз. Дербес мейіргерлік практиканы енгізу дәрігерді күту мерзімін азайтуға, емханаларда болу уақытын қысқартуға ықпал етеді. Ауруды басқару бағдарламасы медицина қызметкерлері мен пациенттердің арасында әріптестік қарым-қатынас орнатуға бағытталған», – деп бөлісті министр.
Ол Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының МСАК бойынша екі декларациясының рөлін атап өтті және декларативті ұсыныстардан нақты істерге көшуге шақырды.
Осыған байланысты Қазақстан «2025 жыл – ТМҰ елдеріндегі МСАК жылы» деп жариялауды ұсынды, бұл профилактиканы, ерте диагностиканы және халық үшін медициналық қызметтердің қолжетімділігін нығайтудың маңыздылығын атап өтті.
«Біз азаматтарымыздың қажеттіліктеріне жауап беретін сенімді және тұрақты қолжетімді денсаулық сақтау жүйелерін құрудың ортақ мақсатымен біріктірілгенбіз. Осыған байланысты қазақстандық тараптың 2025 жылды ТМҰ елдерінің арасында МСАК және денсаулық сақтау саласындағы жаһандық дипломатия жылы деп жариялау туралы бастамасы өңірлік қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі және ТМҰ елдеріндегі денсаулық сақтау саласындағы дағдарыстардан қорғаудағы маңызды қадам болып табылады», – деді Өзбекстанның денсаулық сақтау министрі.
ҚР министрінің айтуынша, 2024 жылғы 1 шілдеден бастап заңсыз айналымға және препараттың бағасына онлайн-бақылауды жүзеге асыру мүмкіндігіне қарсы күресу үшін дәрілік заттарды міндетті таңбалау және қадағалау енгізілді.
Мемлекет басшысы тапсырмасының шеңберінде жыл сайын отандық өндірістегі дәрілік заттардың үлесі ұлғаяды және 2029 жылға қарай ол 50%-ға дейін жетеді деп жоспарлануда.
Форумның күн тәртібінде денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастықты нығайтудың негізгі бағыттары талқыланды. Атап айтқанда, бұл медициналық және фармацевтикалық өнеркәсіп саласындағы әріптестікті кеңейту, ТМҰ елдерінің денсаулық сақтауындағы халықаралық ұйымдардың рөлін күшейту, медициналық сарапшылар, ғалымдар мен білім беру және ғылыми ұйымдардың өкілдері арасында тәжірибе мен білім алмасу болып табылады.
Кездесуге қатысушылар цифрлық технологияларды қолданудың және оларды денсаулық сақтау жүйесіне біріктірудің, ЖИ қолданудың маңыздылығы туралы айтты.
Қазақстандық тараптың бастамасы бойынша ТМҰ Хатшылығы мен қатысушы елдердің қолдауымен 2025-2026 жылдарға арналған іс-шаралар жоспарының жобасы әзірленді. Осы жоспарға сәйкес ынтымақтастық бағыттары, атап айтқанда, денсаулық сақтау саласындағы технологияларды әзірлеу және трансферттеу, кадрлық әлеуетті нығайту, түркі елдерінің медициналық туризмі мен медициналық және фармацевтикалық өндірісін дамыту, транспланттауды дамыту, төтенше жағдайларға ТМҰ медициналық қызметтерінің дайындық және т. б. мәселелеріндегі бағыттары айқындалды.
Кездесу қорытындысы бойынша бірлескен декларацияға қол қойылды, онда қоғамдастықтың өзара іс-қимылын дамыту және халықаралық және өңірлік ұйымдармен, мемлекеттік емес субъектілермен және жеке сектормен ынтымақтастық, сондай-ақТМҰ және басқа да тиісті халықаралық ұйымдар мен мүдделі тараптар арасындағы қатынастар мен диалогты дамыту атап өтілді.
Декларацияда қол қоюшылар цифрлық денсаулық сақтаудың маңызды рөлін мойындайды, өйткені технологиялар мен инновациялар денсаулық сақтау жүйелерінің ажырамас бөлігіне айналды және ТМҰ-ға мүше мемлекеттерде және бақылаушы мемлекеттерде цифрлық медициналық шешімдерді, соның ішінде электрондық рецептті пайдалану үшін білім мен тәжірибе алмасуға келісеміз.
Құжатта медициналық білім берудің бірыңғай стандарттарын айқындау, үздіксіз медициналық білім беруді қамтамасыз ету, денсаулық сақтауда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды жылдам қолдану, электрондық денсаулық сақтаудың бірыңғай стандарттарын әзірлей отырып, пациенттер туралы деректермен трансшекаралық алмасу ұсынылды.
Форум аясында бірқатар екіжақты кездесулер өткізілді, олардың барысында денсаулық сақтау саласындағы көптеген мәселелер, оның ішінде ТМҰ елдерінде Қазақстан медицинасы күндерін өткізу бойынша уағдаластықтарға қол жеткізілді.
ТМҰ-ға қатысушы елдердің денсаулық сақтау министрлерінің 5-ші кездесуі барысында медициналық білім және ғылым, биологиялық қауіпсіздік саласындағы өзара түсіністік және ынтымақтастық, сондай-ақ шұғыл медициналық көмек көрсету саласындағы екіжақты ынтымақтастық туралы меморандумдарға қол қойылды.
Іс-шараның соңында денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастық жөніндегі ТМҰ жұмыс тобының 2026 жылға арналған іс-қимыл жоспарлары бекітілді және түркі мемлекеттері ұйымының денсаулық сақтау министрлерінің 5-ші кездесуінің бірлескен декларациясы қабылданды.
ТМҰ мақсаты – түркі мемлекеттерінің арасындағы жан-жақты ынтымақтастыққа жәрдемдесу, өзара тиімді қарым-қатынастарды дамыту үшін жағдай жасау, жалпы даму әлеуетін ашу, мүше мемлекеттердің ынтымақтастығын нығайту және т. б.
ТМҰ мүшелері – Қазақстан Республикасы, Әзірбайжан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Өзбекстан Республикасы, Түркия Республикасы. Бақылаушы елдер – Венгрия мен Түрікменстан.
Жаңалықтарымызды біздің сайттан https://ksph.edu.kz/ және Mediclub телеграм-арнасынан қадағалаңыз.
